Kościół nauczający od wieków ogłasza normy regulujące życie religijne. Skrótowo są one zebrane w pięciu przykazaniach kościelnych. Aktualna ich wersja zatwierdzona dla Polski przez Kongregację Nauki Wiary ma następujące brzmienie:
- W niedzielę i święta nakazane uczestniczyć we Mszy św. i powstrzymywać się od prac niekoniecznych.
- Przynajmniej raz w roku przystąpić do sakramentu pokuty.
- Przynajmniej raz w roku, w okresie wielkanocnym, przyjąć Komunię św.
- Zachowywać nakazane posty i wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych, a w czasie Wielkiego Postu powstrzymywać się od udziału w zabawach.
- Troszczyć się o potrzeby Kościoła.
Wyznawcy Chrystusa od początku gromadzą się w niedzielę na cotygodniowe świętowanie zmartwychwstania Pańskiego. Jest to najstarszy dzień świąteczny. Oprócz niedziel wierni obchodzą jeszcze inne święta liturgiczne, w których wspominamy wydarzenia z życia Chrystusa, Najświętszej Maryi Panny i Świętych. Te dni nazwano świętami nakazanymi. Głównymi elementami każdego święta nakazanego są: udział w Eucharystii oraz powstrzymanie się od prac niekoniecznych. W Polsce w okresie komunizmu niektóre święta nakazane stały się dniami pracy. Mówiło się o tak zwanych świętach zniesionych. Powodowało to u wiernych wątpliwości sumienia, a praca w te dni niejednokrotnie wręcz uniemożliwiała świętowanie. Dlatego też Stolica Apostolska, kierując się przepisami liturgicznymi Kościoła i mając na uwadze duchowe dobro wiernych, dekretem Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów wyraziła zgodę, aby świętami nakazanymi w Polsce poza niedzielami były:
- uroczystość Narodzenia Pańskiego – 25 grudnia
- uroczystość Świętej Bożej Rodzicielki Maryi – 1 stycznia
- uroczystość Objawienia Pańskiego – Trzech Króli – 6 stycznia
- uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa (Boże Ciało)
- uroczystość Wniebowzięcia NMP – 15 sierpnia
- uroczystość Wszystkich Świętych – 1 listopada
- uroczystość Wniebowstąpienia Pańskiego (przeniesiona na VII niedzielę Wielkanocy)
Aby wypełnić pierwsze przykazanie kościelne wierni mają obowiązek uczestniczenia we Mszy św. w niedzielę i święta nakazane oraz zrezygnować z tych prac i zajęć, których wykonywanie nie jest konieczne, a ze swej natury przeszkadza i zakłóca radość chrześcijańskiego świętowania.
Drugie przykazanie kościelne ma na celu zapewnienie godnego przygotowania do Eucharystii poprzez przyjęcie sakramentu pojednania, który jest kontynuacją dzieła nawrócenia i przebaczenia zapoczątkowanego na chrzcie świętym.
Trzecie przykazanie kościelne zobowiązuje do przyjmowania Ciała i Krwi Pańskiej w okresie wielkanocnym, który jest źródłem i szczytem liturgii chrześcijańskiej.
Z obchodem roku liturgicznego związane są dni i okresy pokuty, o których mówi czwarte przykazanie kościelne. Czynami pokutnymi są: modlitwa, jałmużna, uczynki miłości, wierniejsze pełnienie obowiązków, wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych i post. Czasem pokuty w Kościele są: piątki całego roku i czas wielkiego postu. Wstrzemięźliwość obowiązuje w piątki i Środę Popielcową wszystkich, którzy ukończyli 14 rok życia. Do zachowania wstrzemięźliwości zachęca się także w wigilię Bożego Narodzenia, ze względu na wyjątkowy charakter tego dnia w Polsce. Post, czyli jeden posiłek do syta w ciągu dnia, obowiązuje wszystkich między 18 a 60 rokiem życia w Środę Popielcową i Wielki Piątek. Brak możliwości zachowania wstrzemięźliwości w piątek wymaga od katolika podjęcia innych form pokuty. Powstrzymywanie się od zabaw obowiązuje w piątki i w czasie wielkiego postu.
Piąte przykazanie kościelne w obecnym sformuowaniu jawi się jako „nowe” w porównaniu z poprzednim katalogiem przykazań. Chrzest, wprowadzając człowieka we wspólnotę, zobowiązuje go do czynnego udziału w życiu Kościoła. Wierni troszcząc się o potrzeby wspólnoty Kościoła, dbają o godne sprawowanie liturgii, prowadzenie działalności ewangelizacyjnej, charytatywnej, misyjnej oraz utrzymywanie takich instytucji jak seminaria duchowne, szkoły i uczelnie katolickie.